Topografia

Ukształtowanie terenu współczesnego Sopotu to wynik okresów zlodowaceń (glacjałów) i ociepleń (interglacjałów), jakie miały miejsce w północnej części globu ziemskiego na przestrzeni około miliona lat. W okresie tym, nazywanym także epoką lodowcową, ogromne masy lodu gromadziły się poza Europą także na obszarach Ameryki Północnej i Azji. Przemieszczające się masy lodu wymieszane z gliną, piaskami, żwirami i głazami narzutowymi rzeźbiły teren w postaci wzgórz i dolin. W Europie lądolód miał swój początek na Półwyspie Skandynawskim, stąd i jego nazwa lądolód skandynawski. W pewnym okresie cały teren obecnej Polski pokryty był lodem, w innych – jak np. w ostatnim – tylko północna część. Przyjmuje się, że koniec epoki lodowcowej nastąpił około 12 tysięcy lat temu. Topiący się lód spływał istniejącymi dolinami, zaś w głębszych zbiornikach tworzyły się jeziora. W wyniku uwalniania się z lodowca z obszaru Półwyspu Skandynawskiego wielkich mas wody powstało Bałtyckie Jezioro Lodowe (Lodowcowe).

Topniejący w dalszym ciągu lodowiec powodował podnoszenie się poziomu wody w jeziorze, co w rezultacie ok. 10-9 tysięcy lat temu doprowadziło do połączenia się wód jeziora z wodami Atlantyku. Powstałe w ten sposób morze nazywane jest Morzem Yoldiowym ze względu na występowanie w nim wówczas małża Yoldia arctica.

Około 9 tysięcy lat temu, gdy po zupełnym stopnieniu lodowca Półwysep Skandynawski zaczął się podnosić nastąpiło oddzielenie się morza od oceanu i w ten sposób ponownie utworzyło się jezioro. Zasilany teraz przez słodką wodę zbiornik zasiedlany był przez zwierzęta słodkowodne. Od żyjącego w jeziorze ślimaka Ancylus fluviatilis nadano mu nazwę Jezioro Ancylusowe.

Stopniowe podnoszenie się poziomu oceanu spowodowało ok. 7 tysięcy lat temu ponowne połączenie się wód jeziora poprzez Cieśniny Duńskie z Morzem Północnym. Bałtyk stawał się słonowodny, pojawiały się nowe organizmy, a wśród nich ślimak Littorina littorea, od którego kolejna faza rozwoju Bałtyku otrzymała nazwę Morze Litorynowe.
Sopocka Skarpa, będąca teraz martwym klifem, stanowiła w tamtym okresie brzeg morza.
Teren Dolnego Sopotu, który jest obecnie najatrakcyjniejszą dla turystów częścią miasta,
znajdował się wtedy pod wodą.

Około 3 tysiące lat temu podniesienie się dna Cieśnin Duńskich zaczęło utrudniać wymianę wód Bałtyku i Morza Północnego. Zmniejszyło się zasolenie, a tym samym warunki życia organizmów morskich. Od żyjącego w zmienionych warunkach małża Mya arenaria pochodzi kolejna nazwa Bałtyku – Morze Mya.

Źródło: broszurka WWF Instrukcja obsługi Bałtyku